Piotr Szymski (1912 - 1969)

Inicjatorem i założycielem malborskiego Ogniska Plastycznego był Piotr Szymski -artysta rzeźbiarz, malarz, absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, uczeń Xawerego Dunikowskiego i profesora Jareckiego.
Piotr Szymski urodził się w Myślenicach na Podhalu 23 stycznia 1912 roku, zmarł w 1969 roku w Gdańsku.

Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie Piotr Szymski ukończył w maju 1939 roku z najwyższym wyróżnieniem przyznawanym przez uczelnię i z ofertą stypendium zagranicznego w Paryżu i Rzymie- niestety ambitne plany kontynuacji nauki na studiach zagranicznych- przerwał wybuch II Wojny Światowej.



W 1949 roku Piotr Szymski przyjeżdża do Malborka, pełen zapału, energii i entuzjazmu w tych trudnych czasach powojennych, zaczyna rozwijać kulturę na terenie Powiatu malborskiego. Jako kierownik referatu kultury ówczesnego Starostwa, jeździ po całym powiecie zakłada ogniska muzyczne w Lichnowach i Malborku. Pilnie czuwa nad rozwojem kulturalnym swojego powiatu. Dzięki jego ciągłej pracy, staraniom i zaangażowaniu 15 stycznia 1950 roku w willi przy ulicy Kasprowicza nr 4 w Malborku Ognisko Plastyczne rozpoczyna działalność. Przez pierwszy rok Piotr Szymski pracuje w Ognisku Plastycznym społecznie, tworząc miejsce nie tylko do nauki i rozwijania pasji ale też miejsce do spędzania wolnego czasu dla dzieci z Malborka. Na zajęcia oprócz dzieci przychodzi młodzież oraz osoby dorosłe. Uczniowie z lat pięćdziesiątych, wspominają „czasy powojenne były tak ciężkie, że niektórzy przychodzili do Ogniska głodni, Pan Piotr często przygotowywał dla nich coś do jedzenia. W okresie jesienno zimowym dbał, aby w pracowniach było zawsze ciepło”.


W 1951 roku dzięki ciągłym staraniom Piotra Szymskiego zostaje powołane Państwowe Ognisko Plastyczne w Malborku. Nauka w Ognisku Plastycznym trwała 2 lata i obejmowała rysunek, malarstwo, rzeźbę, liternictwo, scenografię, grafikę, kompozycję płaszczyzn. W pierwszym roku działalności Ognisko skupiało 45 uczniów. Praca kierownika Ogniska w pierwszych latach nie była łatwa. Pan Piotr zmaga się z brakiem materiałów i narzędzi do pracy. Ognisko występuje o kredyty na zakup najbardziej potrzebnego sprzętu.

W 1952 Ognisko Plastyczne zostało przeniesione do budynku przy ulicy Jagiellońskiej 78a. Staraniami dyrektora budynek został wyremontowany. Sale zaopatrzone w nowszy sprzęt malarski i rzeźbiarski stworzyły lepsze warunki do pracy i lepsze wyniki nauczania. Stopniowo wśród uczących znaleźli się nie tylko mieszkańcy Malborka , ale sąsiadujących powiatów: Tczewa, Kwidzyna, Prabut, Starogardu , Sztumu i Grudziądza. Liczba uczniów w 1952 roku przekraczała 50 osób.

W 1956 roku na zajęcia do Państwowego Ogniska Plastycznego uczęszcza 50 osób. Absolwenci Ogniska zdobywali uprawnienia do pracy w świetlicach, Domach Kultury , chętnie zostają zatrudniani jako dekoratorzy w zakładach pracy. Młodzież uzdolniona , posiadająca średnie wykształcenie może kontynuować naukę na wyższych studiach artystycznych. W 1956 roku było już 6 absolwentów Ogniska na studiach wyższych. Jako nauczyciel Piotr Szymski zwraca uwagę na poziom nauki w Ognisku i ubolewał nad faktem „...że w powiecie panuje zbyt małe zrozumienie dla kultury plastycznej . Wielu uczniów zaczyna studia w Ognisku. Lecz mały procent zdaje egzaminy końcowe z uwagi na wysokie wymagania szkoły , a zbyt słabe przykładanie się uczniów do nauki”(Dziennik Bałtycki nr 166 13. 07. 1956 Piotr Szymski cyt z „Malborżanie rysują , malują ,rzeźbią” ).


W 1957 roku Piotr Szymski zorganizował wystawę uczniów Państwowego Ogniska Plastycznego na Zamku w Malborku. Wystawa zbiegła się z obchodami 500 lecia ziemi malborskiej do Macierzy, na którą przybyli liczni nauczyciele z młodzieżą z całej Polski. Wystawa cieszyła się uznaniem zarówno wśród nauczycieli jak i młodzieży. Doceniono wysoki poziom artystyczny prac oraz wyrażano podziw z osiągniętych wyników. Nauczyciele zainteresowani byli metodami prowadzenia lekcji przez Piotra Szymskiego oraz wyrazili chęć przybycia do Ogniska „w celu szczegółowego zaznajomienia się ze sposobem prowadzenia wykładów." Prace uczniów przedstawiały bardzo wysoki poziom artystyczny, jak na miejscowe warunki oraz ciągłe braki w materiałach do pracy.

W 1958 roku dzięki ciągłej pracy, wytrwałości i staraniom Pana Piotra Szymskiego Państwowe Ognisko Plastyczne jest zaliczane do jednych z ważniejszych placówek oświatowo-kulturalnych w województwie. Pan Piotr Szymski dumny jest z osiągnięć swoich uczniów, absolwenci POP-u z 1958 roku dostali się na studia wyższe do Akademii Krakowskiej, na Politechnikę Gdańską oraz włókiennictwo do Łodzi. Jednak nie tak łatwą była praca kierownika Ogniska, oprócz przychylności i uznania napotykał się Piotr Szymski z niezrozumieniem osób, które winny były doceniać rolę Ogniska w środowisku lokalnym. Z wielkim żalem opowiadał o nieprzychylności dyrektora szkoły ogólnokształcącej, który to nie pozwolił na krótką pogadankę z młodzieżą na temat działalności Ogniska.

W 1958 roku padła propozycja przeniesienia Państwowego Ogniska Plastycznego do odbudowywanego budynku Ratusza w Malborku. Miały mieścić się tam pracownie malarska, rzeźbiarska, pracownia na wykłady i pomieszczenie dodatkowe na potrzeby kierownika. Po adaptacji w ratuszu miało się znaleźć mieszkanie dla kierownika Ogniska i mieszkanie dla woźnego. W 1959 roku oddano do użytku odrestaurowany Ratusz, jednak Ognisko Plastyczne pozostało w swojej siedzibie przy ulicy Jagiellońskiej 78a



Piotr Szymski był pełen entuzjazmu i z zapałem wykonywał pracę dydaktyczną jak i kierowniczą w Ognisku Plastycznym . Dzięki jego wielkiej pracy i energii Ognisko Plastyczne dochodzi do pełnego rozkwitu. W 1964 w Ognisku uczy się już 88 stałych słuchaczy, a w okresie jesienno i zimowym, jak mówił Pan Piotr ...sale pęcznieją, a liczba uczniów rośnie niepokojąco, w Ognisku znajdują zajęcia prawie wszystkie dzieci z okolicy.

W 1964 roku ukazał się artykuł w Dzienniku Bałtyckim o POP. Pokazano sukcesy dydaktyczne i wychowawcze Pana Piotra Szymskiego. Z szacunkiem odniesiono się do pracy jaką włożył w ciągu tych lat w tworzenie miejsca jakim jest Ognisko Plastyczne. Pokazano miłość i oddanie człowieka do sztuki, kultury ale przede wszystkim szacunek i chęć niesienia pomocy drugiemu człowiekowi. Absolwenci Piotra Szymskiego odwiedzają swojego profesora ( bo tak go nazywają ), tak często jak mogą. Z szacunkiem i uznaniem wyrażają się o ich pierwszym profesorze.



W 1969 roku przedwczesna śmierć zabrała tego wspaniałego nauczyciela, artystę, założyciela Ogniska Plastycznego, pierwszego inicjatora kultury w Malborku i przede wszystkim wielkiego człowieka -Piotra Szymskiego. Pan Piotr Szymski nie doczekał się wystawy swoich prac za życia, bo jak napisał Czesław Stankiewicz w Dzienniku Bałtyckim w 1969 nie potrafił zabiegać Piotr Szymski o własne sprawy, mało malował i rzeźbił w malborskich latach. Wyjątkowe umiejętności wykazywał natomiast w trosce o ognisko , które pod jego kierunkiem rozwijało się z roku na rok , mnóstwo czasu pracy poświęcał pracy społecznej.
Zmarł pozostawiając z żałobie licznych przyjaciół a przede wszystkim „swoje” dzieci w Malborku, które zawsze potrafiły go docenić i pokazywać najszczerszą wdzięczność.(Dziennik Bałtycki nr 269 z 1969 „Wielkie pasje Piotra Szymskiego”- Czesław Stankiewicz)



W 1971 roku Związek Polskich Artystów Plastyków zorganizował pośmiertną wystawę Piotra Szymskiego w Spocie, pokazano dorobek artystyczny tego zasłużonego artysty i założyciela Państwowego Ogniska Plastycznego . Na wystawie znalazło się przeszło 300 obrazów i 60 rzeźb.„Twórczość Piotra Szymskiego należy do nurtu realistycznego . Wyróżnia się jednak z tego nurtu śmiałym indywidualnym kolorytem i różnorodnością malarskiego widzenia.”- cytat zaczerpnięty z gazety.

Ognisko

Założone w 1950 roku z inicjatywy nie urzędów, lecz artysty Piotra Szymskiego, absolwenta Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Ognisko w okresie swojego istnienia traktowano nie jako instytucję, lecz jako organ naturalnej plastyki. Było ono wówczas i pozostało do dziś czymś więcej niż szkołą. Poprzez odpowiednio dobrany materiał skupiało tych wszystkich, którzy pragnęli czynnie rozwijać swoje zamiłowania.

Wychowankowie, a dziś absolwenci licznych uczelni plastycznych, studiów pokrewnych, często rozproszeni po kraju i za granicą, chętnie wspominają o stawianych tu pierwszych krokach w świecie plastyki.
Odrębna nuta, pewna swoistość materii, coś co ujawnia wspólne światło i punkt wyjścia, wspólny smak i pokrewny język utworzyło indywidualny charakter Państwowego Ogniska Plastycznego w Malborku. W jego nazwie określa się wspólnotę i wyjaśnienie jego istnienia. Jak długo pojęcie ogniska pozostanie potrzebne, tak długo rozpoznawać będziemy w pokoleniach cechy wspólnej kolebki.

Niech hasło Ognisko Plastyczne w Malborku nie traci wiarygodności.
Wszystkim, którzy mimo uzyskanego cenzusu nie rozwiązali swych kontaktów z Ogniskiem wdzięczni jesteśmy respektowania rdzennych wartości plastycznych.

Kalendarium: >>>

Jerzy Kremp - dyrektor Ogniska w latach 1970- 2008

Udział w wystawach: >>>

Galeria z archiwum

Historia cz. I


Historia cz. II

Projektowanie stron internetowych Malbork
Nocleg w Malborku: noclegi malbork